Geschreven door: Martijn Redegeld
Drie weken, 21 etappes, 3.406 kilometer en een kleine 150.000 calorieën zijn er nodig om de Tour de France succesvol te volbrengen. Dat een uitgebalanceerd voedingsplan een cruciale rol speelt tijdens een van de zwaarste sportevenementen ter wereld mag geen geheim meer zijn. Individueel afgestemde voedingsplannen spelen dan ook een steeds grotere rol in het profpeloton. Wat de renners van Team Jumbo-Visma gedurende 3 weken Tour letterlijk voor hun kiezen krijgen, lees je in deze blog.
Het voeden van 8 renners tijdens de Tour de France vraagt heel wat voorbereidingen, waarin vele schakels binnen het team betrokken zijn. Niet alleen is het belangrijk om te zorgen dat de renners de individueel benodigde energie dagelijks tot zich nemen; ook de verdeling van deze energie over de verschillende maaltijden, en de specifieke verdeling van koolhydraten, eiwitten en vetten over deze maaltijden wordt zorgvuldig afgestemd op individuele behoeftes, parcoursen en de verschillende rollen die een renner binnen de ploegstrategie heeft. Dit proces van analyseren en berekenen start zo’n 6 weken voor de start van de Tour. Nadien gaan de chefs van de ploeg aan de slag om smakelijke recepten te ontwikkelen die op alle vlakken matchen met de vastgestelde richtlijnen.
Gedurende meer dan drie weken bereiden twee chefs van de ploeg dagelijks 5 gepersonaliseerde maaltijden voor elke renner. Deze bereiden zij in een volledig uitgeruste eigen kooktruck met enkel verse boodschappen van Jumbo. Zodoende is optimale hygiëne altijd gewaarborgd, en blijft de exacte samenstelling van ieder gerecht bekend. Omdat ‘smaak-vermoeidheid’ een serieus gevaar is tijdens een uitputtingsslag als de Tour de France, zorgen de chefs ervoor dat de renners nooit twee keer dezelfde maaltijd voorgeschoteld krijgen. Zodoende kijken de renners elke keer weer uit naar de volgende maaltijd, en wordt ervoor gezorgd de ze kunnen blijven eten. Hoe ziet zo’n dag er nou precies uit voor een renner?
8:30 - ontbijt
Een zware dag begint met een stevig ontbijt voor de renners. Zo’n 3,5 tot 4 uur voor de start van de etappe staan diverse koolhydraatrijke producten op de renners te wachten. Het belangrijkste doel van het ontbijt is het vullen van de energievoorraden, met name in de vorm van koolhydraten. Het lichaam kan dit opslaan in de vorm van glycogeen, wat zowel in de spieren als in de lever zit. Favoriete koolhydraatrijke ontbijtgerechten zijn havermout, pannenkoeken, ontbijtgranen en/of brood met zoet beleg. Indien een licht-verteerbaar ontbijt de voorkeur heeft, bijvoorbeeld om de grote portie eenvoudig en zonder klachten op te nemen, wordt er gekozen voor rijstepap of wit brood.
Naast het aanvullen van de koolhydraten, bevat het ontbijt ook altijd een bron van eiwitten. Dit biedt het lichaam de bouwstenen om spierschade te herstellen. Ook in de eiwitbronnen bij het ontbijt wordt gevarieerd: van een gebakken eitje tot een kommetje kwark, maar ook een smoothie of hartig broodbeleg kunnen zorgen voor voldoende bouwstenen om het herstel ’s ochtends voort te zetten. Afhankelijk van het exacte plan voor de dag nemen de renners ook geregeld nog een portie fruit, en mag ook voldoende vocht uiteraard niet ontbreken. Koffie, thee, diverse sappen of smoothies moeten ervoor zorgen dat de renners ook hun zweetverliezen weer volledig compenseren.
12:00 – pre-race snack
Op weg naar de start van de etappe hebben de renners de laatste kans om de hun koolhydraatvoorraden aan te vullen. Onder het genot van een kop koffie nemen de renners een uur voor de start nog een speciaal ontwikkeld mueslireepje, broodje of klein taartje om de laatste brandstof in het lichaam te krijgen.
13:00 – koers
Afhankelijk van de etappe en de beoogde rol van en renner die dag, vertrekt iedereen met een individueel koolhydraat- en vocht-target. Via een mix van diverse Amacx-producten streven de renners bijvoorbeeld naar een koolhydraatinname van 90 gram per uur. Op relatief rustige dagen geven veel renners de voorkeur aan de Amacx Energy Drink in combinatie met diverse repen. Wanneer etappes, of delen daarvan, intensiever worden (zoals een zware finale of pittige klim) worden de repen vaker ingewisseld voor een Drink Gel. Gedurende de zwaarste etappes tijdens de Tour maakt Team Jumbo-Visma gebruikt van producten uit de Turbo Line, om nóg hogere koolhydraatinnames na te streven.
Naast de inname van koolhydraten is ook een adequate vochtinname cruciaal, zeker wanneer het warm is gedurende de dag. Zweetverliezen kunnen dan namelijk snel oplopen tot 6 á 8 liter per dag. Naast het drinken van voldoende vocht tijdens de etappes, zorgen ook de elektrolyten (met name natrium) er in de diverse Amacx producten voor dat de vochtbalans beter op peil blijft. Om dit alles praktisch mogelijk te maken voor de renners, wordt er voor elke etappe een uitgekiend plan opgesteld waar diverse stafleden op strategische plekken langs het parcours staan, om daar de juiste producten op het juiste moment aan te reiken.
17:30 – hersteldranken
Direct na de finish begint het herstel, om weer zo goed mogelijk voorbereid te zijn richting de dag nadien. Immers is de hersteltijd tussen twee etappes vaak maar beperkt tot 18 á 20 uur. Direct aan de finish nemen de renners van Team Jumbo-Visma twee hersteldranken: een flesje kersensap en een herstel shake. Beide dranken bevatten snel-opneembare suikers (met name maltodextrine) om de brandstofvoorraden (glycogeen) in het lichaam weer terug aan te vullen. Hoe sneller hier na een zware inspanning mee begonnen wordt, hoe efficiënter dit proces verloopt. Naast maltodextrine bevat de herstelshake ook Protein Delux, welke hoogwaardige eiwitten biedt voor optimaal spierherstel. Doordat de shake ook zo’n 300 tot 500ml water bevat, bevordert dit tot slot ook het aanvullen van de vochtbalans. Deze combinatie van voedingsstoffen levert de renners direct na de etappe een ‘kick-start’ in hun herstel op.
18:30 – herstelmaaltijden
Hoewel de hersteldranken het herstelproces goed op gang helpen, bieden ze onvoldoende voedingsstoffen voor een volledig herstel. Daarom wachten er na afloop van een etappe twee gepersonaliseerde herstelmaaltijden in de bus die de volgende stappen in het herstelproces moeten bieden. Net als de hersteldranken zijn ook deze maaltijden rijk aan koolhydraten om de brandstofreserves aan te vullen, en bevatten ze altijd een bron van eiwitten om de benodigde bouwstenen voor spierherstel te leveren. Om ook hier ‘smaak-vermoeidheid’ te voorkomen, is er altijd een hartige (bv. pasta, rijst of een sandwich) en een zoete (bv een fruitcake) herstelmaaltijd beschikbaar voor de renners.
21:00 – diner
Na de busreis naar het hotel en een welverdiende massage staat het diner klaar voor de renners. Voorafgaand hieraan heeft de voedingsdeskundige van de ploeg alle vooraf geplande voedingsplannen bijgesteld aan de hand van de actuele data uit de koers. Zo wordt ervoor gezorgd dat de renners altijd exact binnenkrijgen wat ze nodig hebben, afgestemd op het daadwerkelijke verbruik van een renner. Wanneer een etappe dus aanzienlijk zwaarder was dan vooraf gepland, zal een renner ’s avonds bij zijn diner ook wat extra moeten opscheppen.
Ook bij het diner staan de koolhydraten doorgaans weer centraal, om de brandstofvoorraden verder te vullen richting de dag nadien. Dit kan in de vorm van een ‘klassiek’ pasta- of rijstgerecht met brood, maar ook in de vorm van gepersonaliseerde sushi, pizza of hamburgers. De chefs van Team Jumbo-Visma zijn zeer creatief om de functionele voeding toch zo lekker en aantrekkelijk mogelijk te maken. Daarnaast bevat ook deze maaltijd weer een eiwitbron, bijvoorbeeld in de vorm van een stuk vlees of vis, maar ook plantaardige eiwitbronnen worden zeker regelmatig ingezet. Tot slot bevat het diner ook altijd een portie groente, ter bevordering van de algehele gezondheid, goede werking van de darmen én van het specifieke spierherstel.
23:00 – avondsnack
Kort voordat de renners gaan slapen, wordt er nog een laatste avondsnack voor hen voorzien. Het voornaamste doel van deze snack is om het lichaam nog een laatste portie bouwstenen (eiwitten) te geven voor het nachtelijke herstel van de spieren. Dit gebeurt bijvoorbeeld in de vorm van een portie kwark met frisse topping, of middels een eiwitrijke cake.
Samengevat komen de renners zo gemiddeld aan wel 6.000 tot 8.000 kilocalorieen per dag, aangevuld met zeker 6 tot 8 liter vocht. Op de zwaarste dagen van een Tour de France kan dit zelfs nog verder oplopen. Alleen wanneer renners dit 21 dagen aan een stuk goed blijven aanvullen, zorgen ze ervoor dat ze maximaal kunnen blijven herstellen, optimaal kunnen blijven presteren én geen gewicht verliezen of bijkomen. Dat dit alles onmisbaar is om op de Champs-Élysées voor de prijzen mee te strijden, heeft Team Jumbo-Visma aan den lijve ondervonden.